Wtorek, 05 listopada 2024
Imieniny: Elżbieta, Zachariasz, Sławomir
deszcz
4°C
Kliknij aby, przetłumaczyć stronę za pomocą Google Tłumacz

Więckowice

Więckowice z lotu ptaka

Sołtys: Adam Wierzbicki

Kontakt do Sołtysa oraz informacje o sołectwie w BIP

 

WIĘCKOWICE – położone są w centrum Rowu Krzeszowickiego, na niewielkim płaskowyżu rozdzielającym doliny Będkówki i Kobylanki. Do wsi od XIX w. należy przysiółek Lipka, pierwotnie osada przy karczmie wzmiankowanej przez Jana Długosza (1470-1480) przy gościńcu do Krzeszowic (i Chrzanowa), dzisiejszej drodze powiatowej.

Z historii...

Pierwsze wzmianki o wsi z 1440 r. pochodzą od Jana Długosza, który wówczas posiadał ją na uposażeniu, jako prebendę krakowskiej kapituły katedralnej. Z końcem XVIII w. dobra kapitulne zostały przez austriackie władze upaństwowione i sprzedane na licytacji. Zakupił je w 1809 r. Kajetan Florkiewicz (1769-1839) - krakowski adwokat, nobilitowany w 1806 r. przez cesarza Austrii Franciszka I z nadaniem herbu Ozdoba, a później senator i marszałek Zgromadzenia Reprezentantów Wolnego
Miasta Krakowa, który jednak za swą stałą rezydencję obrał Młoszową koło Trzebini, nabytą nieco wcześniej. Jego syn Juliusz Oktawian Florkiewicz (1815-1896) - ekonomista i bankowiec odziedziczywszy majątek, wzniósł około 1846 r. neogotycki dwór, budynki gospodarcze oraz założył park. Przebywał tu bardzo często, aż do początku lat 60. XIX w., ostatecznie zamieszkując w Młoszowej. Po śmierci Juliusza więckowicki dwór w latach 1896-1898 z inicjatywy jego córki - Marii Pelagii hr. Potockiej (1842-1898) został przebudowany w stylu eklektycznym, zapewne wg planów Zygmunta Hendla. W 1910 r. jej syn Juliusz wraz z żoną Marią sprzedał majątek, który dwa lata później nabyli na licytacji hr. Skrzyńscy, utrzymując go do nacjonalizacji w 1945 r. Zespół dworski początkowo przeznaczono na szkołę rolniczą, a w 1953 r. na dom pomocy społecznej, funkcjonujący do chwili obecnej.

W bezpośrednim sąsiedztwie DPS w 2002 r. powstała „Farma Życia” – prowadzony przez krakowską fundację „Wspólnota Nadziei” ośrodek pobytu oraz terapii i rehabilitacji dla osób dorosłych dotkniętych autyzmem. Obecnie farma zajmuje obszar o pow. 7 ha, i składa się z dwóch budynków mieszkalnych z zapleczem rehabilitacyjnym oraz założonych w ich otoczeniu ekologicznego gospodarstwa ogrodniczego, sadu i ogólnie dostępnego terenu rekreacyjnego.

Zabytki

Zespół podworski – wejście na jego teren prowadzi przez klasycystyczną bramę wjazdową, do której od południa przylega budynek bramny z 2 poł. XIX w. przypominający obronną budowlę. Za bramą wznosi się dawna wozownia z wieżyczką z 2 ćw. XIX w., zaadaptowana w 2000 r. na pralnię i kaplicę, a naprzeciw zespół trzech współcześnie odnowionych budynków - przebudowanych dawnych chlewni (w l. 60 XX w.) i stajni (w 1994 r.) oraz nowy budynek wystawiony w 1992 r. Południową część zespołu zajmuje park krajobrazowy, obecnie zdewastowany, w którym zachowały dwa pomniki przyrody - klon i lipa. Pośród zadrzewienia wznosi się dawny dwór Florkiewiczów z poł. XIX w., w obecnej formie po przebudowie w końcu XIX w., eklektyczny z wyraźnymi elementami neogotyku, stylizujący na budowlę obronną. Dwór od czasu pożaru w 1999 r. jest opuszczony i oczekuje na remont. Podobnie na odnowy wymaga stojąca na klombie przed wejściem do dworu figura św. Floriana, wykonana przez Franciszka Wyspiańskiego (ojca Stanisława), a wystawiona sumptem Juliusza Florkiewicza w 1871 r. Po wschodniej stronie parku położone są dawne budynki folwarczne, w tym na uwagę zasługuje murowany spichlerz z 1849 r. W ich otoczeniu urządzono w celach terapeutycznych mini-zoo. Północnym skrajem parku biegnie droga dojazdowa, wzdłuż której usytuowano osiem drewnianych, naturalnej wielkości rzeźb przedstawiających różne postacie. Wykonała je grupa małopolskich ludowych artystów, uczestników odbywającego się tu w 2004 r. plenerowego spotkania. Poza zespołem dworskim w Więckowicach zachowały się dwie zabytkowe kapliczki: z 1900 r. Matki Bożej w pobliżu remizy miejscowej straży (założonej w 1898 r.!) oraz krzyż przy drodze do Brzezinki ufundowany 1876 r. przez Juliusza Florkiewicza. Życiową pasją Juliusza Ozdoba-Florkiewicza stało się szlachectwo – udowadnianie starożytnego i wręcz arystokratycznego pochodzenia swego rodu, choć de facto jego dziadkowie byli piekarzami w Kętach (zob. wyżej). Służyć temu miała także architektura rezydencji, przede wszystkim przebudowanego w 2 poł. XIX w. dworu w Młoszowej sugerująca jego średniowieczne, a nawet starsze pochodzenie.

Podobnie we wcześniej powstałych Więckowicach widoczne są ślady koncepcji Florkiewicza – detale obronne w architekturze dworu oraz budynek bramny, od strony ulicy sprawiający wrażenie średniowiecznego muru obronnego, podpartego skarpami, i z otworami strzelniczymi.

Źródło: Przewodnik turystyczny „Gmina Zabierzów Jurajska Kraina”

DO GÓRY
Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.Ok
Twoja przeglądarka blokuje powiadomienia. Kliknij Bezpieczna (Secure) i kliknij Zezwalaj
Dziękujemy, teraz zawsze będziesz na bieżąco!
Przeglądasz tę stronę w trybie offline.
Przeglądasz tę stronę w trybie online.